12 Ιουνίου 2016

Ρόλος της γλώσσας στη δημοκρατία

Σήμερα, η Ελλάδα αναμφισβήτητα βιώνει μια κρίση στο δημοκρατικό πολίτευμα. Επανειλημμένα παρατηρείται αποχή των πολιτών από τις εκλογές, ανευθυνότητα των βουλευτών, αποκαλύπτονται σκάνδαλα και ύποπτες συναλλαγές, θεσπίζονται νόμοι χωρίς κοινωνικό διάλογο, καταπατώνται θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και υποβαθμίζονται οι μορφές της άμεσης δημοκρατίας, όπως τα δημοψηφίσματα. Έτσι, το άτομο μέσω της γλώσσας χρειάζεται να διευρύνει τους πνευματικούς του ορίζοντες, να ενημερώνεται πολύπλευρα και να κρίνει πληροφορίες, ώστε να περιφρουρήσει τα δημοκρατικά του δικαιώματα. 

    Η γλώσσα, που αποκαλύπτει τον τρόπο σκέψης μας και την εθνική μας ταυτότητα, προασπίζει το δημοκρατικό πολίτευμα. Συγκεκριμένα, η γλώσσα καλλιεργεί το πνεύμα και την κριτική ικανότητα εμποδίζοντας τη χειραγώγηση. Γι’ αυτό αναπτύχθηκε και η γλωσσομάθεια, δηλαδή η εκμάθηση ξένων γλωσσών. Την ξένη γλώσσα λοιπόν τη μαθαίνουμε ουσιαστικά σε συσχετισμό με τη μητρική, βρίσκοντας αναλογίες και διαφορές. Επομένως, όταν δεν υπάρχει εμπεριστατωμένη γνώση της μητρικής - ελληνικής γλώσσας, τότε δυσχεραίνεται η μελέτη μιας ξένης γλώσσας, ενώ η μητρική γλώσσα αλλοτριώνεται από την αθρόα εισβολή ξενικών γλωσσικών στοιχείων. Παράλληλα, συρρικνώνεται το λεξιλόγιο μας και η σκέψη μας. Επίσης, αλλοιώνεται η εθνική μας ταυτότητα και πλήττεται η δημοκρατία, εφόσον είναι δύσκολο χωρίς τη δυνατότητα λογικής σκέψης και έκφρασης να κρίνει κάποιος πολίτης την πολιτική εξουσία, αλλά και να διατυπώσει και να διεκδικήσει τα δικαιώματά του. 
           Βέβαια, υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που μπορούν να συντελέσουν στην ουσιαστική εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας. Η ολοκληρωμένη εκμάθηση όμως της μητρικής γλώσσας, η ορθή γνώση της γραμματικής και του συντακτικού, που αποτελεί αντικείμενο συστηματικής καλλιέργειας, είναι μια απαραίτητη προϋπόθεση πριν τη μελέτη μιας άλλης γλώσσας. Όταν τηρείται αυτή η προϋπόθεση, τότε μέσω της σπουδής των ξένων γλωσσών αναβαθμίζεται το πνευματικό μας επίπεδο, επιτυγχάνουμε σφαιρική ενημέρωση και αντιστεκόμαστε στις προσπάθειες υπονόμευσης της δημοκρατίας. Εξάλλου όταν υπάρχει δημοκρατία, τότε μόνο αναπτύσσεται η οικονομία μιας χώρας.

Κιτσάκη Παρασκευή
Φιλόλογος